Podstawowe polecenia Linux

W Linuksie polecenia są plikami wykonywalnymi.
cd nazwa_katalogu <> zmień katalog bieżący na podkatalog o nazwie nazwa_katalogu
cd.. <> idź do katalogu „piętro wyżej”
cp nazwa1 ~/katalogx/nazwa2 <> kopiuj plik nazwa1 do katalogu katalogx nadając mu nazwę
nazwa2
W niektórych wersjach linuksa trzeba podać zamiast ~ pełną nazwę ścieżki
prowadzącej od katalogu tzw. korzenia / root do katalogu o nazwie katalogx.
Katalog
korzenia / znajduje się na szczycie nadrzędno – podrzędnej, hierarchicznej struktury katalogów
zawierających różne pliki.
Nazwa katalogu root może nastręczyć początkowemu użytkownikowi linuksa pewne kłopoty
wynikające z faktu, że ta sama nazwa „root” jest standardowo przydzielana przez system
administratorowi „superuser”. oznacza nazwę administratora jako „specjalnego”
użytkownika.
Na szczęście kontekst występowania obydwu nazw root jest zazwyczaj różny i po
pewnym czasie pracy z linuksem nie zachodzą już nieporozumienia.
mv nazwa1 nazwa2 <> zmień nazwę pliku
ls –l <> listuj (wyświetl nazwy plików) znajdujących się w bieżącym katalogu w postaci „l” skrót od
long czyli długiej, pełnej, podając je w porządku alfabetycznym i specyfikując prawo
dostępu, nazwę właściciela pliku, nazwę grupy, rozmiar pliku w bajtach, datę i czas ostatniej
modyfikacji oraz nazwę pliku „moj_plik”.
ls –l <> po tej komendzie na ekranie zobaczymy na przykład rwrwr1 wsosn zmit 32000 july 7 8:43 moj_plik
co oznacza, że w bieżącym katalogu jest tylko jeden plik o nazwie mój_plik.
ls –ltr <> wyświetla te same informacje ale w innej kolejności – w tym przypadku kierując się
czasem ostatniej modyfikacji pliku (t – ang. time) oraz stosując kolejność „od najstarszej do
najmłodszej modyfikacji” „r – reverse”.
alias rozkaz_nasz = ‘rozkaz_linuksa’> zastępuje rozkaz w apostrofach innym, zdefiniowanym
samodzielnie, na przykład
alias ll = ‘ls – l’
alias bb = ‘telnet 192.168.1.104’ <> jak wyżej, wygodna forma pozwalająca szybko połączyć
się z wybranym komputerem
unalias ll <> odwołanie w/w rozkazu alias ll
mkdir nazwa_katal <> utwórz katalog o nazwie nazwa_katal
chmod plik1 +x <> nadaj zbiorowi o nazwie plik1 prawo wykonywania
rm *.* <>usuń wszystkie zbiory z bieżącego katalogu (to znaczy z tego katalogu, w którym jesteś
w danej chwili)
rmdir kat1 <> usuń katalog o nazwie kat1
rm –i *.* <> i = inquire, usuń wszystkie zbiory z bieżącego katalogu upewniając się przy każdym
zbiorze, czy rzeczywiście chcesz go usunąć. Dla bezpieczeństwa warto zdefiniować alias,
alias rm
= ‘rm – i’ który pozwoli uniknąć przypadkowego skasowania potrzebnego zbioru.
rm –rf> usuń cały katalog razem z zawartością
cat nazwa 1 nazwa 2 > nazwa 3 <> połącz zbiory, katenacja zbiorów
startx <>rozkaz uruchamiania interfejsu graficznego (powłoki)
su <> „super user” zalogowanie się jako administrator.
Zachodzi potrzeba podania hasła
administratora.
pwd <> gdzie ja jestem, jaka jest nazwa katalogu w którym obecnie znajduję się?
cd> powrót do home directory z dowolnego miejsca
Można adresować wyniki poleceń, na ekran, drukarkę, do innego pliku
ls > nazwa_pliku_zawierającego_spis_plików
ls -al | less <> pokazuj pliki stronami
ls -al | lpr <> wyślij listę na drukarkę
Poszukiwanie pliku
Wildcard'y dla poleceń kopiowania: dowolny znak ?, dowolny ciąg znaków *
[abc], [0-9] – dowolny znak z podanego zakresu
[^abc], [^0-9] – dowolny znak spoza podanego zakresu
Gdy pracujemy w trybie tekstowym, można wykorzystać polecenia find lub grep opatrzone
odpowiednimi parametrami:
find punkt startowy -name nazwa_poszukiwanego_pliku -print
na przykład
find . –name mfp.f –print <> znajdź plik o nazwie mfp.f , rozpoczynając poszukiwanie od
bieżącego katalogu
find / -name h.dat –print <> znajdź plik o nazwie h.dat, rozpoczynając poszukiwanie od katalogu
root (/), czyli w praktyce – wszędzie.
find / -name *readme* print <> znajdź, ignorując wielkie i małe litery, plik który zawiera ciąg
liter (string) *readme* <> rozpoczynając poszukiwanie od katalogu root (/)
parametr -size +n (co najmniej n) lub -n (co najwyżej n) bloków o rozmiarze 512 kB <>,
mogą być to inne jednostki np. c – bajty, k – kilobajty, np. find ~ -size +20k (k jak kilobajty)
Jeśli spodziewamy się, Że wynikiem poszukiwań będzie długa lista różnych „adresów”
poszukiwanego obiektu, celowe jest użycie znaku | less na końcu, który umożliwia tronicowanie
tej listy.
grep ciąg_znaków nazwa_zbioru <> znajdź ciąg znaków w zbiorze.
man nazwa_polecenia <> wyświetlenie pomocy do danego polecenia
przesłanie wyniku działania jakiejś instrukcji do pliku
> nazwapliku – tworzy nowy plik o podanej nazwie
>> nazwa pliku – dokatenowuje do istniejącego pliku jeśli taki jest
ps wyświetlanie informacji o procesach
/ to katalog główny natomiast ~ to katalog domowy bieżącego użytkownika. ~username to
katalog dopmowy zadanego użytkownika. Natomiast . to katalog bieżący a .. to katalog o jeden
poziom wyżej.